Historia e popujve të Europes

=Historia e popujve te  Europes=

Akullnajat në Ballkan -15 000 deri -8000 para krishti

Nga Dardan Leka më 2012-02-15 në orën 9:06.MD

Akullnanjat në Ballkan...-15 000 deri -8000 para krishti, pas shkrirjes se Akullnajave fillojne te vijne migracionet e para nga Lindja dhe Veriu, siper Danubit...

Popujt Azianikë:

Aziatikët  ndahën në  dy  degë  mjerishtë  që  nuk  e  dijmi se  gjuhët  e tyre  a   ishin  të  njejtes  familje  apo jo.
Popujt  e veriut  të Azisë janë   stergjyshêrit  e  popujve  tê  gjuhës  eusakaro-kaukaziane, nga  rrjedhin   gjuhët  Baske, Gjeorgiane  dhe  Qerkeze.

Ndërsa  popujt  Aziatikë  të jugut;   Pellazgët që  flisnin   këtë  gjuhê  të  ketij  populli që tani  ka  humbur, ku   ishin  të  shperndarë  në  kohën e   Neolitit deri në  Lindjen e Afërme, si   dhe  në  Europë duke  sjellur me  vete   tekniken e  Agrikultures, të  blegtorisë  dhe  keramikës.

Qytetrimet Aziatike  ishin  në ngritje   të  madhe  të  zhvillimit  ku  Pellazgët  e   Kretës  dhe t'Anatolisë kishin shpikur   një  shkrim mirëpo  u  zhduken nga   invadimet  Pontike.

Natufianët:

Natufianët janë stergjyshërit e të   gjithë  popujve  aziatikë qê  u  shfaqen  në  Neolitikë. E  kanë  vijuar  një  evolucion  të gjatë në  këto  vende  që   nga Paleolitiki.

Pishtarin e  ketij civilizimi  e  merr  një  fis nga veriu, Myrejbetienët,  qëkrijuan  agrikulturen e  parë.
Mirëpo  dal  nga  dale  këtë  civilizim e  zëvendëson populli Natufian.

Myrejbetienët;

Asianiket Myrebejtienê  janê njê  degë e   Natufianëve.

Mlekët:

Civilizimi  më  i vjetër i njohur  deri   më sot tek  popujt e Mlekëve   është  civilizimi i Zarzienëve, -10 000 para   krishti,  pastaj Mlekasët  ndahen në  dy  degë; njëra  në  jug të  liqenit  të   Vanit(Armani) dhe tjetra  degë  në jug të  liqenit Urmia.

Rreth -6700  para  krishti njihen  kultivatoret  e dhive  dhe te  deleve,  nga  Hati  edhe këta  Myrejbetienë.

Në  Miliennumin e II-të para Krishti, nën  influencen e Sumerëve, Elamitêt  që   ishin edhe keta popull Mlekas perendimor,  çpikin një  sistem  tê shkrimit  dhe që e  perhapin deri në  Iranin perendimor. Për  t'iu  ikur  sulmeve  indo europiane  Ariane dhe Indus, disa  fise  leshuan   vendin e  quajtur  Kopet Dagh  dhe   shojnë  në Afganistanë.

Kah  fundi i Milenumit  të II-të Indo   Europianët Arianë  dhe Indus e  pushtojnë  Iranin dhe  Afganistanin  ku  dhe   sjellin  bronxin.

Triaaletienët Hatis:

Asianikêt Hatti janë  një degë e   trialetienëve, proto Kaukazianëve, te   cilët  rreth -7200 deri  -7000 para krishti  perhapin  kulturen e grurit dhe  të  tërrshërës, fillojnë  të ndertojnê shtepi  katrore kah  lindja    dhe  perparojnë   kah  lindja  në Anatolinë  qëndrore, ku  pastaj rreth b-5000  apo  deri -4500 para   krishti azianikët Pellazgë të  Kan  Hasanit II si dhe të Bejkesultanit  do ta   pushtojnë  Anatolinë jugore, duke i  shtyer Trialetienët Hattis kah veriu.  Më   vonë kur  Indo Europianët nezitë  formojnë një  perandori nê  Anatolinë   qëndrore, marrin emrin Hittitë, nê   pekujtim  të  popullit të mundur   tê   këtij  vendi, Hatis.

Seskelët:

Seskelët  ishin më  siguri një  degë e  azianikëve trialetienë, të  ardhur  nga  Haçilari i Anatolisë  për  tu  vëndosur  në Greqi. Seskelienët mundën  rreth   vitit -4400 para krishti nga Pellazgët ku   i kemi  gjetur  shenjat e fshatrave  të  tyre të djegura. Një   pjesë  e  Seskilienëve instalohët  në  Italinë   jugore  rreth  vitit -3800 deri -3200  para krishti të  cilët më  vonë  edhe   këtu  pushtohën nga Pellazgët  Diminienë   të ardhur nga Greqia.

Amukianët:

Pellazgët Amukianë rrjedhin nga  Myrebetienët  perendimor, të  cilët   rreth -4500 deri -4100 para Krishti  pellazgët Amukianët  bien nën sundimin e   Halafienëve  dhe pastaj të Sumerianëve   të  El Eubeid perveq  të atyre  qe   shkuan dhe u  perzien  më  Semitët e  Izraelit, për  të  formuar civilizimin  ghashulianë të  qypave të zinjë  të   ilustruar.
Ky  qytetrim do  të   shkatrrrohet  pastaj nga  Semitët barinjë   Kananeenë të ardhur  nga shkretira  e  Arabisë  dhe i  tërë  regjioni u gjëndê  nê nomadizëm.

Pellazgët Diminianë:

Azianikë të  ardhur  nga Kan Hasan  dhe  Bejçesultan në Anatolinë e jugut, rreth   4400 para  krishti, dhe vëndosen në   Greqi.

Invadimi i Italisë  së  jugut, kultura e  Serra Alto me  qypa  spirale, dhe pastaj  Indo Europianët nga  veriu i Greqisë e   shkatrrojnë  këtë  civilizim.

Kardiatët;

Kardiotët, që  bënin qypa  më  vija  të   pjerrta,  janë një  degë  e ndarë nga   proto Seskelienët, të cilët  e  formuan   kulturen e Mogulicës në  veri  të   Greqisë,  në  Shqipëri  dhe  Serbinë   aktuale.

Pasi  që  ia  arriten  të  bëhën  edhe   lundrues, kulturen e tyre  e hasim  në   Mesdheun   meridional sipas  kultures  së   qypave  kardiale,  me  vija  të  pjerrta     rreth  -5100  para  krishti  ku i   gjejmi edhe në jug  tê  Italisë  rreth   4900 para  krishti.
Njihet  tek  këta   popuj kultura  e Guadonës, pasi  që   bënin shtëpiza  të  rrumbullakta  tani  i   bënin katrore. nga  druri  dhe  llaçi   mê  bykë.

Pas një  kohe  ndahen  ne  disa  degtime;

 Adriatët, Tirrenianët  dhe Franko  Iberikët.

Starçevienët:

Starçevienët,  mori  emrin kjo  kultur   nga  një  vendbanim i lashtë  afer Novi  Sadit, janë  dega  e  siperme e  Seskelëve, si  ata  tê  ardhur  nga  Anatolia  që  jetonin në  shtëpia katrore    nga  llaçi.  Kur  këta  vendosen  në   Europë rreth 6000 deri  -5000  para   krishti, duket  se  i kishin asimiluar   popujt  e  vjetër  vendas; popujt  e  Lepenski  Vir  të cilët  adhuronin   perendinë në  form  të  peshkut.

Te  gjitha  këto  kultura  shkatrrohën   me invadimin e Pellazgëve rreth -4400   para krishti.

Kardio Adriatët:

Adriatët janë një  degë e  kardienëve të   cilët  rreth  4000  para krishti një   pjes  e ktyre Adriatëve të  shtyr  nga  Pellazgët lengilienë dhe  rubaneve(  kultures se  qypave  me pshtjella)  Adriatët  pushtojnë Italinë  e veriut ku  pastaj keta  shtyhen në lindje nga  populli Lagozza, të ardhur nga Franca   rreth 3200 deri 2500 para krishti. Më   vonë keta  popuj  bien nën sundimin e   Indo Europianëve proto latinëve të  Remedellos  dhe të Rinaldonës, fise   Ballkanike  të Vuçedolit.

 Kronologjia  parahistorike:

 Nga -10 000 deri -2000  para Krishti

Periudha -8 300  Para  Krishti

Në  Europë pasi  terhiqen Akullnajat, shpalosen zona të mëdhaja në  ultësira  e lugina të vershueshme  ku flora  dhe  fauna  gjejnë një lulzim  të volitshëm ku edhe  banorët  e  kanë  patur  shumë  më lehtë qe  të furnizohëshin me  ketë  begati.

-7500 Para Krishti

Ngritja  e  ujërave  bëjnë  ndarjen e kontinentit  të  Europes  nga  ishulli i Britanisë  së Madhe.

-7150 Para  Krishti

Prej -13 000 para  Krishti kur në  këtë  kohë Deti i Zi ishte  një  Liqe i  madh i  cili  gradualishtë  thahej e që  ishte  100  metra  nën  nivelin e  Mesdheut njashtu  si  sot  që është  Deti i Vdekur mirëpo  kah  fundi i epokes  së shkrirjes së akullnajave   niveli i  ujit  ngritet  për  120 metra dhe në  vitin 5650 para  Krishti deti  Mesdhe u  zgjërua dhe kaperceu pragun e  grykes  së  Bosforit, këshqe  mbrenda  dy  vite liqeni  u  egalizua  me detin Medhe.

Në  Laponië, në veri  të  Suedisë, grupe  te  njerzve  gjuetar  dalin  në  siperfaqe  te  ardhur  nga  Lindja, perendimi dhe  Jugu.

-6500 para  Krishti:

Në  Afrikën e  Veriut  dhe Sahara bëhën dresimet e  kafshëve  shtëpiake nga  banoret  vêndas.

Në  Milienumin e  IV-të para Krishti, në  Europen qendrore  fillon  epoka  e kultures  së  Lepenski  Vir, në te  dy  anët  e Danubit, tek  gryka  e portave te  hekurta, në  një  fshat më nja  100  njerëz  në  22  shtëpi. 

Në  Kretë në  vendin e quajtur  Knosos zhvillohet një  qender  Neolitike.

-5 200  Para  Krishti, agrikultorët e  parë paraqiten në  Europë dhe  perhapen në  drejtim  të Holandes.

Ata  prodhojnë  një  keramik karakteristike dekorative  më shpulla të  prera.

 -4500  para Krishti në  Europen lindore zhvillohet  teknika  e  bakrit të  shkrirë  në  kalllupe  qe  shkrihej nê  një  temperatur  të  lartë nga  rrëshiqi.

Paraqiten  sepultura  të  pasura, sidomos  ato në  Varna  në Bullgari, ku  ne  varreza  shohim  detaje  tjera prestigjioze.

-4500  para Krishti  ketu në  Varna  Bullgari, paraqitet  një  civilizim  misterioz, pra  ky  civilizim shtrihej  brigjeve  të liqenit afër  Detit  të Zi, afër  Varnes, ku ky  civilizim  njohi  në  zhvillim  të  lartë,  të  pa  parë  për  epoken.

Së pari gjejmi ketu  qypa  të  mrekullueshëm, idol nga  ashti  e  guri si  dhe vegla  nga  bakri. Pastaj  një  kilometer  më  tej  jo  largë Varnës, për  herë  tê  parë  janë  punuar  gjesende  prej  ari, më  te vjetrat   te  zbuluara  deri  më  sot.

Keto objekte  janë punuar Në  mes  të 4600 para krishti  e 4200,  në  brigjet   detit  tê Zi,  shumë  kohë  para  Piramidave të Egjiptasëve  dhe  civilizimit të Mesopotamisë,Shumica  e ktyre  varrezave  janê  te paisura  mê  diademe  tê pasuar  nga  ari  dhe  gjesende  tjera  dekorative, rruza  të persosura si  dhe  maje të shtizave  nga  bakri si  dhe  keramika mjaftë  bukur  tê  dekoruara. Janêë  gjetur edhe  guaca tê detit, çka  tregonse  ka  patur  marrdhenje  tregtare  me  onat  e jugut  te  Mesdheut. 

Nê  regjionin e  poshtëm  të  Danubit, shtazet  pêr  terhjekjen e pendes për  të  lavruar  janë  gjetur në  shumë  vende.

Poashtu në Rudna Glava  është  gjetur  miniera e  parë e  bakri  në  botë.

-3800 para  Krishti, fshatrat  e parê  të  fortifikuara  në  Europen  perendimore,

-3650  para  Kriishti, në  Rusi  janë  gjetur  në  varreza  funerare  karrocat  e  para  tê  terhequra  nga kiet.

Në  Milienumin e II-të  ngriten  monumentet  megalitike  te  Karnakut  në  perendim  të  Francës.

-3200  para krishti  në  Hungari hasim  karrocen e  bujqëve. 

-3500 Para  Krishti,

Vala e  parë e Indo  Europianëve në Skandinavië.

-2900  Para Krishti, 

Njohim Mikenen dhe Trojën.

Migracionet  karriene në Qipro

Invazioni i  një  populli Anatolien në kretë, qe  e bêjnê  të njohur  civilizimin Minoenë. Ishte  nje  popull  paqêsor  deh  i  fuqishëm.

-2800  para krishti, fillon ndertimi i Stonhengjit  në Angli.

 Në  Greqi fillon  qytetrimi Egjeenë, Kadmeenë  më  origjinë  Fenikase  që  installohën në Beosië.


Perpunuar sipas "Prehistoire d'Europe" nga Dardan Leka për Rilindjen=Ilire=shqiptare=

Burimi  http://www.hist-europe.fr/Prehistoire/chronologie-prehistoire.html

-5600 para krishti permbysja në Detin e Zi dhe shperndarja e banorve ne disa drejtime..

Pellazgët e parë nga Lindja vendosen në Ballkan, pas tyre vijne edhe Pellazget e veriut nga Kaspiku.. rreth -3500 para krishti..

Akullnanjat në Ballkan...-15 000 deri -8000 para krishti, pas shkrirjes se Akullnajave fillojne te vijne migracionet e para nga Lindja dhe Veriu, siper Danubit...